Het toppunt van creativiteit: je zelfontworpen en in elkaar geknutselde notitieboekjes vullen met allerhande originele ideetjes. Wist je al dat je eigen notaboekjes maken poepsimpel is? Je doet er ongeveer een uurtje over. En je kan meteen aan de slag met materiaal dat je al in huis hebt. Waar wacht je nog op?
Mijn startpunt is het handboek Making Books dat geschreven en uiteraard ook gemaakt is door de oprichters van het London Centre of Book Arts. Dit kunstenaarsatelier met gespecialiseerd materiaal richt zich specifiek tot (wannabe) boekbinders. In het handboek leer je alle theorie – zoals het belang van grain direction of de richting van je papiervezels – en technieken kennen. Zo kan je de meest complexe boeken maken. Al besluit ik om te starten met het eenvoudigste: een 3-hole pamphlet.
Deze materialen heb je nodig
- Papier: zowel voor de cover (tussen 100 en 175 grams dikte) als voor binnenin (tussen 80 en 130 grams dikte),
- Een potlood en gom,
- Een lat: liefst van metaal,
- Een schaar,
- Een breekmes,
- Een snijplank of (zichzelf herstellende) snijmat,
- Een prikkertje, els of iets anders waarmee je gaatjes kan maken,
- Een dikke(re) naald,
- Een linnen draad van idealiter 60 cm lang en indien nodig bijenwas,
- Eventueel enkele paperclips of papierklemmen.
Maak je eigen notitieboekjes in 4 stappen
Stap 1: papier selecteren en klaarmaken
Normaal gezien maak je dit met 2 vellen A2-papier, maar rebels als ik ben ruil ik dit in voor 16 pagina’s uit mijn oude cursusblok. Belangrijk om te weten is dat je lijnen hierdoor ‘omgekeerd’ zullen liggen in je boekje, waardoor je het net als een reporters notepad verticaal opent. Doe je dit liever niet, gebruik dan effen of geruit papier.
Als cover kies ik een tekening uit een oud magazine. Die kan ik ook verticaal draaien, dus werkt perfect. Qua formaat blijkt het echter kleiner dan mijn cursusvellen. Oeps! Gelukkig verhelp ik het eenvoudig. Ik speld alle papieren samen met paperclips en snij met een breekmes langs de randen van de cover. Dit proces kan je trouwens later herhalen mocht je in de loop van het proces merken dat niet al je pagina’s even mooi uitlijnen met de cover.
TIP! Als je papier snijdt, druk je best hard op de lat zodat je papier zeker niet beweegt. Druk zacht op je breekmes en snij meermaals langs je lat.
Stap 2: notaboek in elkaar steken
Leg alle pagina’s mooi gelijk en verdeel ze in stapeltjes van twee. Die vouw je vervolgens netjes in de helft. Let er goed op dat alle randen gelijk zijn voordat je vouwt. Strijk de vouw glad met een vouwbeen, briefopener of latje. Nadien steek je alle vellen mooi in elkaar zodat je een boekje krijgt.
Stap 3: gaatjes maken
Tot slot moet je het notaboek naaien zodat het mooi bij elkaar blijft. Om gemakkelijk met je naald door het papier te kunnen, prik je eerst gaatjes. Neem een smal restje papier dat even breed is als de hoogte van je boekje. Teken een potloodstreepje op 3 cm van de boven- en onderrand. Ook in het midden komt een streepje.
Leg je boekje nu met de rug tegen de rand van je snijplank en werktafel. Het papier met de streepjes op, komt in het midden van je boek tegen de middenplooi. Steek met je prikker op elk streepje. Druk goed door.
Stap 4: naaien maar!
Steek nu met je naald en draad door het middelste gaatje, van buiten naar binnen. Laat een restje draad van 3 cm hangen. Merk je dat het niet vlot gaat, haal je draad dan door wat bijenwax om hem gladder te maken. De verdere afwerking is simpeler dan het klinkt:
- Zodra je via het middelste gaatje binnenin het boekje zit, steek je opnieuw naar buiten langs het bovenste gaatje.
- Van het bovenste gaatje ga je (langs buiten) naar het onderste gaatje, waar je opnieuw naar binnen steekt.
- Steek je naald in het middelste gaatje opnieuw naar buiten.
- Je zal zien dat je in het middelste gaatje met twee stukjes touw zit. Leg daar een dubbele (of driedubbele) knoop in. Knip de restjes touw af. Of knip alleen het korte restje touw af zodat je met het lange restje nog een slotje kan maken. (Zie video hieronder.)
Als je het goed gedaan hebt, ziet het eindresultaat er zo uit:
Klopt er toch iets niet? Bekijk dan dit filmpje dat alle stappen mooi samenvat:
5 musthave tools voor echte boekbinders
Merk je na deze proef dat boekbinden helemaal jouw ding is? Dan is het misschien de moeite om te investeren in enkele benodigdheden die het net dat ietsje gemakkelijker en professioneler maken.
Een handboek dat je niet alleen technieken en materiaalinfo meegeeft, maar je ook verschillende soorten boeken leert maken. Bijvoorbeeld: het Engelstalige Making Books. (The Other Shop Antwerpen of 21,99 euro bij Bol.com)- Een els waarmee je eenvoudiger gaatjes prikt. (21,80 euro bij De Banier.)
- Een vouwbeen dat je helpt om gemakkelijker te plooien en vooral vegen op je papier te vermijden. (6,40 euro bij De Banier.)
- Boekbindnaalden die perfect zijn om notebooks met dikker garen te naaien. (6,80 euro bij De Banier.)
- Een dikker waxkoord dat steviger en gladder is om mee te werken. (7,50 euro bij De Banier.)
Meer gedetailleerde info en extra tips vind je hier.
Ongewone weken 