Telkens weer horen we dat het niet goed gaat met het klimaat. Jaar na jaar vervroegt Earth Overshoot Day, de dag waarop we de Aarde ‘opgeleefd’ hebben. Hoog tijd om wat milieuvriendelijker te leven dus. Ik draag mijn steentje bij door binnenkort minstens 1 week zo zuinig mogelijk te leven. Maar hoe begin je ermee? Steven Vromman alias Low Impact Man geeft tips.
Het avontuur van Steven Vromman startte 10 jaar geleden, toen hij zijn vaste job vaarwel zei en besloot om samen met zijn kinderen zo milieuvriendelijk mogelijk te leven. Na 6 maanden slaagde hij erin om zijn voetafdruk te verkleinen tot de 1,6 hectare waar we het eigenlijk allemaal mee moeten doen. Maar naast een kleinere ecologische schoenmaat, leverden zijn inspanningen Steven nog veel meer op: het tv-programma ‘Low Impact Man’, 3 boeken, een blog, een politiek mandaat, een theatertournee, talloze lezingen en nu zelfs een eco-comedy.
Het ‘Low Impact Man’-project heeft jouw leven drastisch veranderd. Wat zijn jouw strafste prestaties van de afgelopen 10 jaar?
Steven: “Ik heb al die tijd geen vliegtuig meer gezien, maar tegelijk heb ik niet minder gereisd. Ik ben samen met mijn kinderen vaak met de trein, camper, bus, fiets of zelfs per boot op vakantie geweest. Daar heb ik prachtige herinneringen aan overgehouden. Vooral met de trein reizen vind ik heel aangenaam, ook al ben je misschien langer onderweg en kan het wat duurder zijn.
Ik ben nu ook 10 jaar zelfstandige. Ik ben destijds mijn droom gevolgd zonder te weten of dat wel een goed idee was. Ondertussen ben ik erin geslaagd om van mijn passie te leven. Eigenlijk is dat ook een klimaattip, want als je ecologisch ingesteld bent en je beslist om je eigen baas te worden dan ga je daar allicht meer mee beginnen doen.”
‘Mensen reageren vaak verrast als ik hen aanraad om het investeringsportfolio van hun bank onder de loep te nemen.’
Wauw, originele tip! Heb je nog van die eco-tips waar ik misschien nog niet aan gedacht heb?
Steven: “De traditionele tips gaan over vegetarisch eten, minder afval produceren, geen water, gas of elektriciteit verspillen, minder verwarmen en alternatief transport gebruiken. Maar minder evident is uitzoeken waar je eten vandaan komt en zowel lokaal als seizoensgebonden voedsel kopen. Mensen reageren vaak verrast als ik hen aanraad om te kijken naar hoe ecologisch het investeringsportfolio van hun bank is en eventueel van bank te veranderen. Dat kan je eenvoudig uitzoeken op bankwijzer.be. Ik raad ook aan om na te kijken hoe groen je energieleverancier en telecomprovider zijn. Vaak zijn er alternatieven die veel meer aandacht hebben voor mens en milieu. Door die te steunen, verkleint je voetafdruk ook.”
Prioriteiten stellen
Je spreekt van geen elektriciteit verspillen. Zie je televisiekijken en internetten dan ook als verspilling? Waar trek je de grens?
Steven: “Een televisie heb ik niet, maar ik kijk soms wel online programma’s die ik echt gezien wil hebben. Het is belangrijk dat je prioriteiten stelt, dus dat je wel kijkt naar wat je niet wil missen. Doelloos rondzappen of tegelijk op je laptop en televisie zitten kijken, dat zijn gewoontes waardoor je nutteloos energie verbruikt. Probeer bijvoorbeeld ook je smartphonegebruik te minderen, want telkens je het internet gebruikt, verbruiken de datacenters die het draaiende houden. Door het enorme verbruik van die datacenters is het internet eigenlijk helemaal niet zo milieuvriendelijk. Hetzelfde kan gezegd worden over smartphones, ook daar zijn duurzamere alternatieven.”
Oei… minder internet… dat gaat een lange week worden!
Steven: “Een goede tip: bepaal voor jezelf waar jij nog nodig hebt om je comfortabel en gelukkig te voelen. Uiteindelijk is het geen wedstrijd om ter minst verbruiken, want die winnen de arme mensen die in kleine hutjes wonen. Iedereen moet doen wat hij kan. De impact van 100 flexitariërs is uiteindelijk groter dan die van 5 hardcore veganisten. Ik ben zelf trouwens geen veganist, dat zag ik niet zitten. Ik koop mijn zuivel wel van de voedselteams. Inkopen doen bij een lokale boerderij waar de kippen vrij kunnen scharrelen is een stap in de goede richting.”
Mentaal voorbereiden
Hoe bereid ik mij best voor op mijn ‘Low Impact Week’?
Steven: “Dat doe je best al een aantal weken op voorhand, want je hebt wel wat uit te zoeken en je praat je er best ook op voorhand over. Je mentale voorbereiding is cruciaal. Probeer om niet te focussen op al de veranderingen en daar tegenop te zien, maar denk aan al wat je gaat leren en aan de positieve impact van je actie. Daar kan je kracht uit putten om door te blijven gaan als het moeilijk wordt.”
Met welke verandering had jij het destijds het moeilijkst?
Steven: “Ik had lastig met de aanpassing van nieuwe dingen kopen naar spullen uitlenen of tweedehands kopen. Gedragsveranderingen zijn het moeilijkst. Eens ik het gewend was, ben ik het wel blijven doen. Nu ga ik twee keer per jaar naar de kringwinkel voor broeken, boeken leen ik uit de bibliotheek enzoverder.”
‘Ik woonde in een slecht geïsoleerd appartement en besloot om uiteindelijk mezelf en de kinderen beter te isoleren, bijvoorbeeld met thermisch ondergoed.’
Momenteel heb ik het moeilijk met het feit dat ik maar weinig impact heb op de duurzaamheid van mijn huurwoning. Isoleren gaat bijvoorbeeld niet, om nog maar te zwijgen van zonnepanelen. Hoe kan ik de punten waarop ik weinig impact heb toch verbeteren?
Steven: “Je kan inderdaad moeilijk isoleren als je huurt. Ik woonde destijds in een slecht geïsoleerd appartement, daar kon ik ook niets aan doen. Ik besloot om niet mijn appartement, maar mezelf en de kinderen beter te isoleren. Ik trok extra truien aan en droeg thermisch ondergoed zodat ik niet hoefde te verwarmen. Probeer dus niet te focussen op wat je niet kan veranderen, maar kijk naar het grotere probleem. Vraag jezelf af hoe je er nog voor kan zorgen dat er minder verwarming nodig is.”
Positievere kijk
Een ‘Low Impact’-reportage maken staat al jaren op mijn to do, maar ik voel een drempel om ermee te starten. Had jij dat destijds ook?
Steven: “Vooral de angst voor negatieve reacties remde mij destijds af. Mijn omgeving vreesde in het begin dat ik er ongeschoren en in vodden bij zou gaan lopen. Toen ze zagen dat ik nog steeds even ‘modern’ was, waren ze enthousiast. Buiten mijn omgeving krijg ik vooral positieve reacties van mensen die het sterk vinden dat ik dit doe. Alleen al met mijn voorstellingen heb ik al meer dan 85 000 mensen geïnspireerd. Van mensen die mijn boeken gelezen hebben, hoor ik regelmatig dat ze daardoor nieuwe inzichten kregen en aanpassingen deden.”
De 10de verjaardag van je project vier je met een eco-comedy. Vind je dat het milieu te negatief in het nieuws komt?
Steven: “Ik voel inderdaad de nood om positiever om te gaan met milieu, om de mensen hoop te geven. Ik wil inspirerende initiatieven zichtbaarder maken, want als ik die doorgeef dan inspireer ik daar opnieuw mensen mee. Ik hoop dat ik eco een positieve draai kan geven en de mensen alternatieven kan aanreiken in plaats van op de problemen te focussen. Uiteindelijk kan je met de juiste aanpak in je eentje veel bereiken.”
Dat weet Steven Vromman uiteraard als geen ander. Nog t.e.m. 20 december 2018 kan je naar zijn eco-comedy gaan kijken. Klik hier voor meer info.
Lees ook deel 2 met tips om zelf je voetafdruk te verkleinen!
Ongewone weken 