Je hoeft niet naar Frankrijk te rijden om wijn te degusteren op een traditioneel wijndomein. Bo en ik karren richting het Hagelandse wijnkasteel Haksberg, waar we op het terras van het kasteel wijn leren proeven met uitzicht op de druiven die aan de oorsprong liggen van de smaken die een nieuwe wereld voor ons doen opengaan. Kunnen wij pasgekroonde wijnprinsessen jou nog iets bijleren?
Van zodra we door de netjes onderhouden bossen met hoge loofbomen rijden richting de stenen poortjes, krijg ik het gevoel dat we een film binnenrijden. En dan heb ik het witte kasteel op de heuvel met de wijnranken errond nog niet gezien. Wauw! Als setting kan dit wel tellen. Hier staan druiven voor maar liefst 17 000 liter wijn. Wijnkasteel Haksberg produceert zes wijnsoorten en wordt enkel verzorgd door eigenares Hilde en haar halftijdse hulp die toevallig ook kunstenaar is en van deze opendeurdag gebruikmaakt om zijn sculpturen te tonen.
Het zijn deze en enkele andere Hagelandse wijnen die we vandaag in het kasteel mogen leren degusteren tijdens een workshop met wijnexpete Els. Het is best boeiend om wijnen op een rustige, uitgebreide manier te leren verkennen. (Zie stappenplan onderaan.) Tijdens de workshop krijgen we allerlei geuren in flesjes voorgeschoteld. Het zijn allemaal ingrediënten die wel vaker voorkomen in wijn, van fruit tot kruiden, en wij moeten zien te raden wat het juist is. Wat een opgave! Bo raadt ze allemaal en wint een kookboek, maar ik ben gebuisd met amper twee juist geraden geuren van de zeven. Ik krijg het advies om vaker aan dingen te ruiken om mijn palet uit te breiden. Volgens Els gaat dit de ervaring tijdens het degusteren nog ontzettend verrijken. Ik ben benieuwd!
Achter de schermen
Ik heb altijd al eens een gezellige wandeling tussen de wijnranken willen maken, en vandaag grijp ik mijn kans tijdens de rondleiding. Tijdens onze wandeling krijgen we een interessante les in Belgische wijngeschiedenis en leren we meer over de verschillende soorten druiven en hoe ze genetisch gemanipuleerd worden om bestand te zijn tegen allerlei ziektes. Wist je bijvoorbeeld dat druivenplanten in Europa verplicht een schorsen bol onderaan de stam moeten hebben om te vermijden dat druifluis, een vreselijke Amerikaanse druivenziekte uit de 19de eeuw, na al die jaren terug de kop opsteekt?
We mogen tevens een kijkje nemen in de loods waar de druiven verwerkt worden. Hier staat de machine die de druiven van de trosjes scheidt. In een aparte ruimte zien we verschillende grote vaten en tonnen waarin de druiven naar wijn omgezet worden, filters om de wijn mee te filteren voordat die gebotteld wordt en dergelijke meer. Zowel de ruimte als het materiaal zijn (voor de gelegenheid?) quasi steriel. Dat op zich vinden we al indrukwekkend.
Gezellig wijnkasteel
Bo en ik eindigen de dag op het zonovergoten terras met een authentieke zelfgemaakte pizza die recht vanuit de stenen oven komt. Ik bedenk me dat wat een half jaar geleden in eerste instantie een ramp leek, uiteindelijk toch eindigt in een meevaller. Een half jaar geleden hadden Bo en ik immers in Nice een bezoek aan een wijnkelder gepland, wat niet is kunnen doorgaan doordat ik via een laf telefoontje ontslagen werd. Maar vandaag klinken we met een glaasje Haksberg Sitta – mijn nieuwe favoriete wijn – op een geslaagde dag. Ik ben blij dat we mede door mijn ontslag bij ons in de buurt een gezellig wijnkasteel hebben leren kennen waar we ons voelen alsof we in de Franse provence zitten. Schol!
Stappenplan degusteren voor dummies
1. Kijken
Het eerste dat een echte wijnproever doet is niet de wijn proeven. Nee, je neemt je glas en je houdt het tegen een wit blad papier zodat je de kleur goed kan beoordelen – of bij gebrek aan papier hou je het glas tegen het zonlicht. Het valt me meteen op dat de kleur dan zoveel sprankelender is.
2. Ruiken
De tweede stap is even ruiken. Probeer de aroma’s te identificeren van zodra ze je neus binnenkomen. Is het een lichte geur of ruikt het eerder intens? Ruikt de wijn fruitig, floraal, kruidig, chemisch of mineraal? Kan je ook hout onderscheiden? Er is zoveel om op te letten, en allemaal vertelt het al iets over de wijn die je zo dadelijk gaat proeven. Geen betere manier om je wijnproefervaring op te bouwen!
3. Walsen
Tenzij je wijn met bruis drinkt, laat je de wijn in je glas walsen en ruik je opnieuw. Je zal merken dat de wijn nog zoveel meer aroma’s vrijgegeven heeft.
4. Proeven
En dan mag je eindelijk van je glaasje drinken… hallelujah! Laat de wijn rondgaan in je hele mond zodat hij al je smaakzones beroert. Wijnexperte Els spoort ons aan om samen te leren slurpen, wat best grappige gezichten en geluiden oplevert. Doordat we slurpen komen er meer geuren in onze neus en smaken vrij. Om dezelfde reden mogen we de wijn uitspuwen in de fancy spuwemmer op tafel.
Eigenlijk zijn er een tiental dingen die je moet beoordelen tijdens het proeven, maar ik ga het niet te moeilijk maken. Wat ik vooral onthouden heb is dat wijnen uit koele klimaten zoals dat van België altijd een hogere zuurtegraad hebben dan die uit de warme klimaten. Ondanks dat ik liever zoete wijn drink, smaken die Hagelandse wijnen me wel. De Pinot Gris van Kluisberg bij Diest werd onlangs zelfs bekroond tot beste Belgische wijn.
5. Eten
Wijn optimaal kunnen beleven is belangrijk om hem goed te beoordelen, en in dat kader mogen we elke wijn combineren met lokale streekgerechten zoals speculoos, koekjes, kipkap of mosterd.
6. Proeven
Telkens we een gerechtje gegeten hebben, verandert de smaak van de wijn. Soms proeft de wijn intenser door het gerecht, maar soms gebeurt ook net het tegenovergestelde. Ik vind het absoluut de moeite om te kunnen ontdekken hoe belangrijk foodpairing is. Nog iets voor bij op de wishlist: een cursus foodpairing!
Waar? Wijnkasteel Haksberg, Tielt-Winge
Wanneer? Vrijdag, zaterdag en zondag van 13 tot 19 uur
Prijs? Je kan verschillende soorten rondleidingen, degustaties en wijnworkshops boeken of zelfs in het kasteel overnachten, elk met een ander prijskaartje. Klik hier voor het overzicht.
Meer info? haksberg.be
Ongewone weken 